系統訊息:
授課教師:
蔡天助
教學大綱:
※※※請遵守智慧財產權觀念、不得不法影印※※※
<html> <body> <p><strong>【遵守智慧財產權觀念】【不得非法影印】</strong></p> <p><strong>國立高雄師範大學105學年度第1學期教學綱要教學綱要</strong></p> <p> </p> <p>科目名稱:民主與法治(憲法與人權)(英文:Constitution and Human Rights)</p> <p>R必修 £選修 教師:蔡天助助理教授</p> <p>任課班級:美術學系一年級</p> <p>每學期開課學分數:上學期<u>2</u>學分 下學期 學分</p> <p>總學分數:<u>2</u>學分 每週上課時數:<u>2</u>小時</p> <p>聯繫電話:3513;1456分機</p> <p>辦公地點:行政大樓8樓808研究室</p> <p style="margin-left:84.1pt"><strong>一、教學目標:中華民國的締造者孫中山先生曾說過「憲法者國家的構成法,亦即人民權利的保障書」。這段話言簡意賅的指出憲法的兩個重心,一個在人權的保障,另一個是政府的體制。基於這樣的體認</strong>本課程主要目的在幫助師範大學學生從實際案例認識憲法對政輔權力的規範以及對人權的保障。</p> <p style="margin-left:84pt">除了以大法官的釋憲案例為主要來源外,更注重校園人權意識的培養與對相關案例的認識,因為今日的師大學生就是明日各國、高中校園的教師,要提升國民的民主與法治素養與對人權議題的踐履,一定要先提升各級教師這方面的認知與素養。</p> <p style="margin-left:84pt"> </p> <p style="margin-left:-6pt"><strong>二、課程能力指標:</strong><strong>(</strong><strong>請勿修改下列校訂配分,並請依配分比編撰課程內容,謝謝</strong><strong>)</strong></p> <p><strong>開設大學部一年級課程(以100學年度入學學生)</strong></p> <table align="center" border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width:99%"> <tbody> <tr> <td style="width:21.42%; height:30px"> <p><strong>核心能力</strong></p> </td> <td colspan="3" style="width:33.7%; height:30px"> <p><strong>基本能力</strong></p> </td> <td colspan="4" style="width:44.88%; height:30px"> <p><strong>通識教育能力</strong></p> </td> </tr> <tr> <td style="width:21.42%; height:30px"> <p><strong>通識教育中心</strong></p> </td> <td style="width:11.24%; height:30px"> <p><strong>1</strong></p> <p><strong>中文能力</strong></p> </td> <td style="width:11.24%; height:30px"> <p><strong>2</strong></p> <p><strong>英文能力</strong></p> </td> <td style="width:11.24%; height:30px"> <p><strong>3</strong></p> <p><strong>資訊能力</strong></p> </td> <td style="width:11.22%; height:30px"> <p><strong>4</strong></p> <p><strong>批判思考與民主力</strong></p> </td> <td style="width:11.22%; height:30px"> <p><strong>5</strong></p> <p><strong>終身學習與創新力</strong></p> </td> <td style="width:11.22%; height:30px"> <p><strong>6</strong></p> <p><strong>人文關懷與道德力</strong></p> </td> <td style="width:11.22%; height:30px"> <p><strong>7</strong></p> <p><strong>宏觀全球溝通能力</strong></p> </td> </tr> <tr> <td style="width:21.42%; height:30px"> <p>民主與法治(憲法與人權)</p> </td> <td style="width:11.24%; height:30px"> <p>50</p> </td> <td style="width:11.24%; height:30px"> <p>0</p> </td> <td style="width:11.24%; height:30px"> <p>0</p> </td> <td style="width:11.22%; height:30px"> <p>25</p> </td> <td style="width:11.22%; height:30px"> <p>10</p> </td> <td style="width:11.22%; height:30px"> <p>10</p> </td> <td style="width:11.22%; height:30px"> <p>5</p> </td> </tr> </tbody> </table> <div style="clear:both"> </div> <p style="margin-left:84.1pt"> </p> <p><strong>三、教材內容:</strong>書籍與多媒體教材互用。</p> <p> </p> <p style="margin-left:84.1pt"><strong>四、實施方法:</strong>教學方法 以教師授課為主,學生參與討論為輔,配合視聽輔助教學。</p> <p style="margin-left:84pt"> </p> <p style="margin-left:84.1pt"><strong>五、評量方式:</strong>成績評定 以平時成績(包括書面報告、出席、上課表現等)佔30%,期中考佔30%、期末考佔40%,必要時亦得調整百分比。</p> <table border="1" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td style="width:72px; height:25px"> <p><strong>評量方式</strong></p> </td> <td style="width:133px; height:25px"> <p><strong>期中考</strong></p> </td> <td style="width:133px; height:25px"> <p><strong>期末考</strong></p> </td> <td style="width:133px; height:25px"> <p><strong>報告</strong></p> </td> <td style="width:133px; height:25px"> <p><strong>出席率</strong></p> </td> </tr> <tr> <td style="width:72px; height:22px"> <p><strong>百分比</strong></p> </td> <td style="width:133px; height:22px"> <p><strong>3</strong><strong>0</strong><strong>%</strong></p> </td> <td style="width:133px; height:22px"> <p><strong>40</strong><strong>%</strong></p> </td> <td style="width:133px; height:22px"> <p><strong>1</strong><strong>0</strong><strong>%</strong></p> </td> <td style="width:133px; height:22px"> <p><strong>2</strong><strong>0</strong><strong>%</strong></p> </td> </tr> </tbody> </table> <p style="margin-left:84.05pt"><strong>1.</strong><strong>心得報告</strong><strong>30%</strong><strong>:每一組同學每週均需報告課堂上所觀賞影片,在期中考週實施。</strong></p> <p style="margin-left:84.05pt"><strong>2.</strong><strong>出席</strong><strong>10%</strong><strong>:請同學務必親自簽名,不可代簽,若發現代簽,扣出席總分;上課途中有事離開教室,本人應主動向老師說明。有事無法上課應在事前或在上課當時向老師口頭或以電子郵件請假。</strong></p> <p style="margin-left:84.05pt"><strong>3.</strong><strong>期中考</strong><strong>20%</strong><strong>:每一位同學應自家鄉的地方法院蒐尋與人權有關的案例與閱讀裁判書,並能自其中分析人物關係與提出心得感想。繳交報告的格式如下:一、所蒐集該類案件的數目;二、事實背景;三、涉及相關法律條文;四、主要爭點:原告的主張,被告的主張;五、案例人物關係圖;六、案例事件發展及訴訟流程(含一、二、三審之裁判書字號)七、個人反思。期中考週上傳到教學平台。</strong></p> <p style="margin-left:84.05pt"><strong>4.</strong><strong>期末考</strong><strong>40%</strong><strong>:採筆試,以測驗題或測驗題與問答題混合方式出題。期末考週實施。</strong></p> <p><strong>六、主要讀本及參考書目:</strong></p> <p>主要讀本:自編講義。</p> <p>推薦閱讀:</p> <p>民間司法改革基金會,《大法官給個說法》,台北:商周出版,2004。</p> <p>李惠宗,《憲法要義》,台北:元照出版,2006。</p> <p>李念祖,《憲法原理與基本人權概論》,台北:三民出版,2002。</p> <p>林子儀等,《憲法:權力分立》,台北:學林出版,2008。</p> <p>林紀東,《中華民國憲法逐條釋義(一)-(四)》,台北:三民, 1993。</p> <p>美國之音著,楊智傑主編,《聽美國憲法說故事》,台北:博雅書屋,2008。</p> <p>張君勱,《中華民國民主憲法十講》,台北:宇宙叢書,1984。</p> <p>劉慶瑞,《中華民國憲法要義》,台北:三民, 1994。</p> <p>戴雪著,雷濱南譯,《英憲精義》,台北:帕米爾,1991。</p> <p style="margin-left:7.1pt">Janusz Symonides 等著,國立編譯館主譯,楊雅婷譯,《人權的標準與概念》,台北:韋伯文化,2009。</p> <p>James Madison等著,謝淑斐譯,《聯邦論》,台北:貓頭鷹,2000。</p> <p style="margin-left:14.15pt">Michael Freeman 著,國立編譯館主譯,湯智賢譯,《人權:跨學科的探討》,台北:巨流圖書與國立編譯館,2006。</p> <p> </p> <p> </p> <p><strong>七、教學進度:</strong> </p> <table border="1" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td colspan="2" style="width:74px"> <p>日期/週別</p> </td> <td style="width:320px"> <p>內 容</p> </td> <td style="width:88px"> <p>主講人</p> </td> <td style="width:136px"> <p>參考資料與作業</p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>09/13</p> </td> <td style="width:32px"> <p>1</p> </td> <td style="width:320px"> <p>憲法基本觀念:什麼是憲法?相關名詞釋義;相關名詞釋義:什麼是法律?什麼是命令?什麼是人權?如何閱讀法律條文。</p> <p>憲法的意義、憲法的種類、憲法的特質</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>09/20</p> </td> <td style="width:32px"> <p>2</p> </td> <td style="width:320px"> <p>違憲審查:為什麼要有違憲審查?我國的司法審查制度</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>09/27</p> </td> <td style="width:32px"> <p>3</p> </td> <td style="width:320px"> <p>我國制憲簡史</p> <p>憲法的修訂</p> <p>憲法的人權保障</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>10/04</p> </td> <td style="width:32px"> <p>4</p> </td> <td style="width:320px"> <p>什麼是平等?憲法第七條的平等權的內涵</p> <p>平等權的釋案例:</p> <p>父權優先還是兩性平等釋字第365號;</p> <p>美國的種族平等案例</p> <p>美國的男女平等案例</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>10/11</p> </td> <td style="width:32px"> <p>5</p> </td> <td style="width:320px"> <p>觀賞人權影展影片:黑仔討老婆(移民女性人權);並討論</p> <p>柯妧青:她們的故事</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p>觀賞youtube吳念真的「台灣女人」及「天生堅毅韌性-一百年不變的女人」</p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>10/18</p> </td> <td style="width:32px"> <p>6</p> </td> <td style="width:320px"> <p>人身自由導論及釋憲案例166;251;384;392;535</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>10/25</p> </td> <td style="width:32px"> <p>7</p> </td> <td style="width:320px"> <p>軍人人權:軍法審判不是最後的審判436;</p> <p>居住遷徙的自由443;558</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>11/01</p> </td> <td style="width:32px"> <p>8</p> </td> <td style="width:320px"> <p>表意的自由509;414;380;450;563;407</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>11/08</p> </td> <td style="width:32px"> <p>9</p> </td> <td style="width:320px"> <p>秘密通訊的自由631;325</p> <p>宗教信仰與集會結社的自由490;445</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p>大學生的人權</p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>11/15</p> </td> <td style="width:32px"> <p>10</p> </td> <td style="width:320px"> <p>各組心得報告</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p>期中考週,上傳與人權有關的裁判書報告到教學平台</p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>11/22</p> </td> <td style="width:32px"> <p>11</p> </td> <td style="width:320px"> <p>勞工人權:南台灣勞工列傳(二)</p> <p>受益權的說明及釋憲案例:生存權194;263;476;512;</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>11/29</p> </td> <td style="width:32px"> <p>12</p> </td> <td style="width:320px"> <p>受益權的說明及釋憲案例:工作權584;財產權564;</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>12/06</p> </td> <td style="width:32px"> <p>13</p> </td> <td style="width:320px"> <p>請願權148;156;</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>12/13</p> </td> <td style="width:32px"> <p>14</p> </td> <td style="width:320px"> <p>參政權的釋憲案例:290;42;319</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>12/20</p> </td> <td style="width:32px"> <p>15</p> </td> <td style="width:320px"> <p>比例原則的說明及釋憲案例507</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>12/27</p> </td> <td style="width:32px"> <p>16</p> </td> <td style="width:320px"> <p>國家賠償及釋憲案例</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>01/03</p> </td> <td style="width:32px"> <p>17</p> </td> <td style="width:320px"> <p>國家賠償及釋憲案例</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p> </p> </td> </tr> <tr> <td style="width:42px"> <p>01/10</p> </td> <td style="width:32px"> <p>18</p> </td> <td style="width:320px"> <p>期末考</p> </td> <td style="width:88px"> <p>蔡天助</p> </td> <td style="width:136px"> <p>期末考週</p> </td> </tr> </tbody> </table> <p> </p> <p> </p> <p> </p> </body> </html>